اقتصاد دانش بنیان

بیستمین کنفرانس آکادمی علوم جهان اسلام، صبح امروز به میزبانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ، با حضور سورنا ستاری، معاون علمی و فناوری رییس‌جمهوری، دکتر عبدالسلام‌المجالی رییس آکادمی علوم جهان اسلام و با حضور جمعی از دانشمندان کشورهای اسلامی به میزبانی کشورمان و با شعار «علم، فناوری و نوآوری ایجاد آینده مشترک برای بشریت» برگزار شد.

معاون علمی و فناوری رییس جمهوری در این نشست با اشاره به این‌که این اجلاس فرصتی ارزشمند برای وحدت و مذاکره حول مسائل کشورهای جهان اسلام دانست و گفت: امروزه در دنیایی زندگی می‌کنیم که به طور روزافزون از جنبه‌های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و... درآمیخته است و به شدت تحت تاثیر چالش‌هایی است که برای رویارویی با آن ها نمی توان از نقش کشورهای اسلامی و توانمندی آن ها چشم پوشی کرد.

ستاری، با اشاره به این‌که به لحاظ تاریخی دانشمندان مسلمان سهم عظیمی در حوزه های مختلف ایفا کرده‌اند، گفت : حدود هزارسال پیش تمدن اسلامی شاهد یکی از بزرگ‌ترین دوره‌های توسعه پایدار در تاریخ بوده است. در قرون وسطی، کشفیات بزرگی در بزرگ‌ترین مراکز جهان، همچون بغداد، قاهره و سمرقند صورت گرفت.
رئیس بنیاد ملی نخبگان با تاکید بر بازگشت جهان اسلام به دوران طلایی سازندگی به نقش جهان اسلام اشاره و عنوان کرد : به لحاظ آماری 41 کشور مسلمانان دنیا با دارا بودن حدود 20 درصد کل جمعیت جهان کمتر از 5درصد علم جهان را تولید می‌کنند. بر همین اساس برخی به گزاف اسلام را مانع علوم نوین می‌پندارند. اما اسلام مانع پیشرفت نیست، بلکه سطح پایین همکاری و ارائه دستاوردها دلیل این عدم رشد است. در واقع اسلام محرک اصلی تحول علمی مسلمانان در دوران رشد حداکثری جهان اسلام بوده است.

همکاری های بین المللی ضرورت توسعه علمی و فناوری کشورهای اسلامی است
ستاری با تاکید بر ضرورت افزایش همکاری علمی وفناوری کشورهای اسلامی گفت: ما می بایست همکاری را در جهان اسلام ترغیب کنیم اهمیت همکاری در میان کشورها اعم از توسعه یافته و کمتر توسعه یافته کاملا مشهود است. برای مثال اتحادیه اروپا به منظور یکپارچگی بیشتر درمیان کشورهای عضو همکاری های علمی را توسعه داده است.
وی افزود: همکاری های مشابه ای نیز در سایر مجموعه های کشورها از جمله کشورهای آمریکای مرکزی منجبر به تقویت روابط فی مابین شده است.معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری در این نشست کرد: چرا نتوانستیم به دوران طلایی علوم و فناوری در جهان اسلام بازگردیم. به لحاظ آماری ۴۱ کشور مسلمان دنیا با دارا بودن حدود ۲۰ درصد کل جمعیت جهان، کمتر از ۵ درصد علم جهان را تولید می‌کنند.

اسلام مانع پیشرفت علمی مسلمانان نیست
وی ادامه داد: چرا نتوانستیم به دوران طلایی علوم و فناوری در جهان اسلام بازگردیم. به لحاظ آماری 41 کشور مسلمان دنیا با دارا بودن حدود 20 درصد کل جمعیت جهان، کمتر از 5 درصد علم جهان را تولید می‌کنند، بر همین اساس برخی به گزاف اسلام را مانع علون نوین می‌پندارند.

معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهوری با بیان اینکه ما می‌دانیم که اسلام مانع پیشرفت نیست بلکه سطح پایین همکاری و ارائه دست‌آورها دلیل این عدم رشد است، ابراز کرد: در واقع اسلام محرک اصلی تحول علمی مسلمانان در دوران رشد حداکثری جهان اسلام بوده است.

اسلام همواره از دانش دفاع کرده است
رییس بنیاد ملی نخبگان همچنین گفت: افراطی‌گری دائما در حال لطمه زدن به تصویر اسلام و مسلمانان است. این مایه تأسف است اما مسلمانان و فقط خود مسلمانان باید از تصویر حقیقی اسلام دفاع کنند. در هیچ برحه از زمان تا این حد وظیفه مسلمانان در تغییر چنین دیدگاهی سنگین نبوده است و اسلام همواره از دانش دفاع کرده است حتی در دورانی که تمام جهان در جهل فرورفته بود.
ستاری با اشاره به اینکه امروز باید به دنیا نشان دهیم که اسلام دین مهربانی و حامی بشریت است، اضافه کرد: امروز باید به دنیا نشان دهیم که اسلام دین خرد و علم‌آموزی است. این مهم محقق نخواهد شد مگر با تلاش خود کشورهای اسلامی. ما می‌بایست همکاری را در جهان اسلام ترغیب کنیم. اهمیت همکاری در میان میان کشورها ائم از توسعه یافته و کمتر توسعه‌یافته کاملاً مشهود است. برای مثال اتحادیه اروپا به منظور یکپارچگی بیشتر در میان کشورهای عضو همکاری‌های علمی را توسعه داده است.

وی در ادامه بیان کرد: تمامی کشورهای عضو از تشکیل چنین اتحادیه‌های سود خواهند برد. در واقع از طریق این نهادها می‌توان به گسترش بازار کشورها، پویایی نخبگان، توسعه علم و فناوری و افزایش ظرفیت جذب دست یافت. راه‌حل مسائل مشترک را بررسی و در نهایت به رشد اقتصادی رسید.

مسائل مشترک مسلمانان باید در جهان اسلام حل و فصل شود
معاون علمی و فناوری رییس جمهوری همچنین گفت: از حاضرین با من هم عقیده هستند که مسائل مشترک فی‌مابین کشورهای اسلامی می‌باید صرفاً در جهان اسلام حل و فصل شود. برای مثال تقریباً تمامی کشورهای اسلامی در دو قاره آسیا و آفریقا قرار گرفته‌اند و به لحظا جغرافییایی ویژگی‌ مشترک دارند بنابراین موضوع کمبود ذخایر آبی و خشکسالی موضوع مشترک آنها به شمار می‌آید و نیازمند تشریک مساعی در رفع این مشکل هستند.

ستاری با بیان اینکه موضوع دیگری که جهان اسلام می‌بایست در دستیابی به آن همبستگی داشته باشد، ارتقای سطح توانمندی‌های علمی از طریق تبادل دانش و تجربه است افزود: ما باید دسترسی به امکانات علمی در جهان اسلام را تسهیل کنیم تا بتوانیم به سطح بین‌الملل برای رقابت در بازار بین‌المللی دست یابیم.

راه اندازی شبکه تبادل و انتقال فناوری توسط ایران
رییس هیئت امنای صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور با تاکید بر اینکه جمهوری اسلامی ایران به عنوان بخشی از جهان اسلام همواره در تلاش بوده است تا در این راستا نقش خود را ایفا کند، ابراز کرد: در سال 2013 ایران و به طور خاص معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به راه‌اندازی شبکه تبادل و انتقال فناوری اقدام کرده است. این شبکه با هدف ارتقای سطح تعاملات علمی و فناوری در میان کشورهای عضو D8 ایجاد شده است.

وی در ادامه گفت: شبکه تبادل و انتقال فناوری یک شبکه اطلاعاتی و مبادلاتی میان کشورهای عضو است که ساختار و کارکردی شبیه به فن‌بازار از طریق ظرفیت‌سازی و اطلاع‌رسانی دست‌آوردها و نیازهای فناوری و ساماندهی مبادلات فناوری مأموریت همگرایی و هم‌افزایی بین کشورهای عضو دی هشت را بر عهده دارد.

حمایت از تجاری سازی و تبادل فناوری
ستاری همچنین خبر داد: اقدام دیگر جمهوری اسلامی ایران در ایفای نقش خود جهت ایجاد فضای همکاری مابین‌کشورهای اسلامی، تدوین و ارائه برنامه حمایت از تجاری سازی و تبادل فناوری است که مقرر شده است به صورت رسمی در اجلاس آینده علم و فناوری کشورهای عضو کنفرانس اسلامی ارائه شده و مورد بررسی قرار گیرد.

وی در پایان گفت: شاید اصلی‌ترین اخباری که از ایران در رسانه‌های دنیا منتشر می‌شود، مربوط به موضوع هسته‌ای ایران است اما دست‌آوردهای علوم و فناوری ما محدود به موضوع هسته‌ای نیست و طی سالیان اخیر ایران توانسته‌ است دست‌آوردهای خوبی در علم و فناوری و نوآوری داشته باشد.
در ادامه این نشست، دکتر ستاری در بین خبرنگاران با اعلام این‌که در روزهای اخیر با اجلاس سالیانه آکادمی علوم اسلامی میزبان دیگر کشورها هستیم گفت : در این آکادمی موضوعات مختلفی در زمینه علم فناوری و نوآوری مطرح شده و ایران باید تلاش کند نقش موثرتری در دوره پساتحریم در اجلاس های بین المللی داشته باشد.

ایران جزو برترین کشورهای علم و فناوری در جهان اسلام 
معاون علمی و فناوری رییس جمهوری با بیان این که کشورمان در حوزه علم و فناوری در جهان اسلام حرف زیادی برای گفتن دارد گفت: می توانیم ادعا کنیم در جهان اسلام رتبه اول را دارا هستیم. 
ستاری تصریح کرد: شورای عالی انقلاب فرهنگی در تلاش برای یافتن شاخصه های علم فناوری و نوآوری است و به شکل یک کار تحقیقاتی در این زمینه کار می کند؛ زیرا در حال حاضر ادعای ما در زمینه پیشرو بودن در حوزه علم وفناوری تنها براساس تعداد مقالات است در حالی که شاخصه‌های دیگری نیز وجود دارد.
معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری با اشاره به اینکه قطعا قدرت علمی کشور است که می تواند دیگر کشورها را تحت تاثیر قرار دهد گفت: متاسفانه درحوزه دیپلماسی علمی چندان قوی نیستیم به گونه ای که بسیاری از کسانی که به ایران دعوت می شوند برای اولین باراست که ایران را می بینند و این برای ایران خوب نیست . وی خاطرنشان کرد ایران 7/4 میلیون دانشجو دارد و از نظر تعداد دانشجو رتبه 4 یا 5 دنیا را به خود اختصاص داده ایم و از نظر برخی شاخص ها مانند مهندسی در دنیا بسیار معروف شده ایم .
وی بیان کرد: شاخص های علم و فناوری یکی از مواردی است که در این اجلاس در خصوص آن بحث شده است و تلاش می کنیم تبادلات خود را در زمینه علم و فناوری با کشورهای دیگر افزایش دهیم.

تقدیر آکادمی علوم جهان اسلام از معاون علمی و فناوری
در پایان این نشست رییس آکادمی جهان اسلام با اهدای نشان این آکادمی از معاون علمی و فناوری رییس جمهوری قدردانی کرد، از دو دانشمند برجسته جهان اسلام تقدیر شد.
بیستمین دوره این اجلاس همزمان با برگزاری نخستین دوره جایزه مصطفی(ص)، به همت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و با حضور 40 نفر از دانشمندان و متخصصان عضو آکادمی علوم جهان اسلام از 21 کشور جهان ، روزهای 5 و 6 دی ماه در هتل پارسیان آزادی تهران برپا است.